Khái niệm “đô thị sinh thái” gần đây đã được phổ biến khá rộng rãi và được nhiều khách hàng ưu chuộng bởi có tính thân thiện môi trường. Vậy đô thị sinh thái là gì? Hãy cùng Lộc Phát Land tìm hiểu chi tiết ngay trong bài viết dưới đây nhé!
Đô thị sinh thái là gì?
Đô thị sinh thái là một hệ thống quần thể sinh vật sống chung và phát triển trong môi trường nhất định. Đây là hệ sinh thái nhân tạo bao gồm yếu tố hữu sinh chủ yếu là con người và môi trường và sống hạn chế trong một không gian hẹp.
Hệ sinh thái đô thị có quan hệ xã hội đa dạng và phức tạp giữa con người với nhau. Ngược lại quan hệ giữa con người và thiên nhiên lại bị giới hạn.
Hệ sinh thái đô thị mô tả mối quan hệ giữa con người với môi trường sống quanh đô thị. Nhằm xây dựng giải pháp qui hoạch, vận hành bền vững hệ sinh thái này.
Đặc điểm của hệ sinh thái đô thị
Hệ sinh thái đô thị cũng hoàn toàn tương tự như hệ sinh thái khác. Được tạo nên từ các yếu tố sinh học (thực vật, động vật và những vật thể khác trong cuộc sống). Và những yếu tố vật lý (dầu, nước, không khí, khí hậu và địa lý).
Trong tất cả những hệ sinh thái này, các thành phần tương tác với nhau trong một khu vực được chỉ định. Tuy nhiên, đối với hệ sinh thái đô thị, tập hợp sinh học bao gồm quần thể người. Đặc điểm về nhân khẩu học, cấu trúc thể chế và các công cụ kinh tế trong xã hội mà con người sử dụng.
Yếu tố vật lí bao gồm những tòa nhà, mạng lưới giao thông, cơ sở hạ tầng. Cảnh quan đô thị và những biến đổi về môi trường từ những hoạt động của con người. Những yếu tố về vật lí còn bao gồm việc sử dụng năng lượng, nhập khẩu và xuất khẩu nguyên vật liệu (theo Encyclopaedia Britannica).
Tiêu chí quy hoạch khu đô thị sinh thái
Những nguyên tắc chính để tạo dựng những thành phố sinh thái:
(1) Xâm phạm ít nhất đến môi trường tự nhiên;
(2) Đa dạng hóa nhiều nhất việc sử dụng đất, chức năng đô thị và các hoạt động khác của con người;
(3) Trong điều kiện có thể, cố giữ cho hệ thống đô thị được khép kín và tự cân bằng;
(4) Giữ cho sự phát triển dân số đô thị và tiềm năng của môi trường được cân bằng một cách tối ưu.
Đô thị sinh thái là nơi được xây dựng để cung cấp chỗ ăn ở, vui chơi, giải trí của con người. Khu đô thị sinh thái khác với nơi ở bình thường ở chỗ có sự thiết kế hài hòa, cân đối với thiên nhiên, cho phép cư dân có cuộc sống thân thiện, gần gũi với tự nhiên.
Để được công nhận là đô thị sinh thái cần phải đạt các tiêu chí chính sau:
Về kiến trúc
Các công trình trong đô thị sinh thái phải đảm bảo khai thác tối đa các nguồn mặt trời, gió và nước mưa để cung cấp năng lượng và đáp ứng nhu cầu nước của người sử dụng. Cụ thể như phải thiết kế tận dụng tối đa nguồn năng lượng tự nhiên như: mặt trời, không khí gió và nước để phục vụ cho cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của các cư dân sống trong khu đô thị. Dành nhiều diện tích cho phát triển không gian xanh như: Công viên, hồ điều hòa, cây xanh.
Sự đa dạng sinh học
Đô thị phải được đảm bảo với các hành lang cư trú tự nhiên. Nuôi dưỡng sự đa dạng sinh học và đem lại sự tiếp cận với thiên nhiên để nghỉ ngơi giải trí.
Giao thông và vận tải
Giao thông và vận tải tại khu đô thị được hạn chế dùng các phương tiện. Phần lớn dân cư đô thị sẽ sống và làm việc trong phạm vi bán kính đi bộ. Hoặc xe đạp để giảm thiểu nhu cầu di chuyển cơ giới. Sử dụng các phương tiện giao thông công cộng. Nối liền các trung tâm để phục vụ nhu cầu di chuyển xa hơn của người dân. Hạn chế tối đa việc di chuyển bằng các phương tiện cơ giới. Gây hại cho môi trường như xe máy, ô tô. Đầu tư các phương tiện công cộng như xe bus. Xây dựng nhiều khu tản bộ và nơi dành cho các phương tiện xe thô sơ như xe đạp.
Vấn đề công nghiệp
Công nghiệp của đô thị sinh xanh sẽ sản xuất ra các sản phẩm hàng hóa có thể tái sử dụng. Tái sản xuất và tái sinh. Các quy trình công nghiệp bao gồm cả việc tái sử dụng các sản phẩm phụ. Và giảm thiểu sự vận chuyển hàng hóa. Hạn chế tối đa việc xây dựng gần các nhà máy. Khu công nghiệp gây ô nhiễm khói bụi, tiếng ồn. Ứng dụng các máy móc, công nghệ hiện đại để chế biến và xử lý nước thải. Không khí, có hệ thống phân loại rác thải…
Kinh tế đô thị xanh
Là một nền kinh tế tập trung sức lao động thay vì tập trung sử dụng nguyên liệu, năng lượng và nước, nhằm duy trì việc làm thường xuyên và giảm thiểu nguyên liệu sử dụng.
Để đạt được các tiêu chí trên, cần có những nghiên cứu sâu sắc về điều kiện tự nhiên, xã hội của khu vực hay vùng quy hoạch để đưa ra các giải pháp và quyết định phù hợp. Trong quá trình vận hành, để duy trì và đạt được mục tiêu sinh thái. Cần phải có những biện pháp phối hợp liên ngành như tăng cường khả năng tiếp cận thông tin, nâng cao nhận thức cộng đồng, áp dụng công nghệ sạch, sử dụng các vật liệu xây dựng sinh học. Sử dụng các nguồn thiên nhiên có thể tái tạo được (mặt trời, gió), giảm tiêu thụ năng lượng, tránh lãng phí và tái sinh phế thải.
Tóm lại “sinh thái đô thị – đô thị xanh” muốn nói đến các điều kiện sinh sống của đô thị. Mà đối tượng quan tâm là môi trường sinh thái. Còn “đô thị sinh thái” là đô thị đạt được những tiêu chí về điều kiện và chất lượng môi trường sống xanh. Và “quy hoạch đô thị mới”. Là phương pháp quy hoạch đô thị nhằm đạt được các tiêu chí của chất lượng cuộc sống cao. Hướng tới sự phát triển bền vững của đô thị đó.
